Zestig vleermuizen in een kussensloop

Gelukkig, het is 2011. Het jaar van de vleermuis. Ik heb er zin in, want het belooft heel wat te worden! Maar voordat het jaar goed en wel was begonnen, barstte het al los.

Eind december, het vroor dat het kraakte, werd er gebeld: overlast van vleermuizen in een vakantiehuisje, in de buurt van Hoogeveen. De technische dienst van het vakantiepark was gaan kijken en had een plank boven het raam losgetrokken om te zien wat voor dieren er achter zaten.

Grote paniek toen er verschillende rosse vleermuizen de slaapkamer in vielen. Iedereen vluchtte het kamertje uit en de deur werd hermetisch afgedicht met handdoeken.

(Overigens heel bijzonder dat ze in huis zaten, want bij rosse vleermuizen denk ik aan dieren die in een boom zitten, of in een vleermuiskast (zie foto), maar niet in een huis.)

Rosse vleermuis, uitvliegend uit vleermuiskast (zomer 2007)

Maar goed, toen we aankwamen hebben we eerst de dieren in het kamertje maar eens bij elkaar gezocht. Zo’n 30 vleermuizen die werkelijk overal zaten: onder het bed, in het beddengoed, achter de verwarming en onder de sporttas op het bed.

Rosse vleermuizen onder sporttas

Nadat we deze dieren in kleine vangzakjes hadden gedaan, waren we er nog niet! Er bleek nog zo’n 30-tal dieren opgepropt achter de plank boven het raam te zitten. Beetje klungelen met je toestel en op de gok afdrukken! Geen cover foto, maar het geeft wel een beeld van wat er zit.

Rosse vleermuizen, weggekropen achter plank

We hebben ook al die dieren gevangen en al snel waren de vangzakjes op. Gelukkig lag er een kussensloop en daar hebben we de rest maar in gedaan. Uiteindelijk vertrokken we een paar uur later met een pond piepende vleermuizen in een kussensloop richting Ruinen, waar de dieren een tijdelijk onderkomen kregen in de plaatselijke kerktoren. In een snel in elkaar getimmerde kast hebben ze een week of twee gezeten en toen de vorst weer uit de lucht was zijn ze weer vertrokken. Gelukkig, weer een goede daad verricht…

Ja, en toen begon de kerstvakantie pas. Dit jaar waren de plannen om richting Dijon te gaan om daar de overwinterende vleermuizen eens te bekijken en te tellen.

Bij de eerste grot was het direct al raak: kleine, grote en paarse hoefijzerneuzen. Omdat de dieren (zeker!) in winterslaap niet verstoord mogen worden, is het een kwestie van scherpstellen, afdrukken en wegwezen. Deze kleine hoefijzerneus wilde wel heel even poseren.

Kleine hoefijzerneus in winterslaap

Zo ging dat een dag of wat door: grot zoeken, voorzichtig inspecteren wat er zit en als het de moeite waard is om te fotograferen de spullen maar eens tevoorschijn halen. Heerlijk!

Baardvleermuis in winterslaap

En dan…de zomer komt heel langzaam dichterbij. Ik verheug me al weer zo op grote groepen laatvliegers, op nachten lang zoeken naar die ene bechsteins vleermuis (die we waarschijnlijk toch niet vinden…) en natuurlijk naar het tweede deel van het telemetrie-onderzoek naar franjestaarten. Maar daarover een volgende keer meer. Hieronder alvast een paar plaatjes om in de stemming te komen.

Franjestaart

Gezenderde franjestaart, Ommen

16 maart 2011

Theo Douma

Gambia

Op onze libellen en vlinder reis door Gambia, hebben we natuurlijk niet alleen maar oog gehad voor deze prachtige insecten. In een land als Gambia kun je onmogelijk de vogels links laten liggen. Het zou ook zonde zijn geweest om er geen aandacht aan te besteden. Met prachtige soorten als de Krokodillenwachter en veel verschillende Bijeneters, heeft dit land een verschrikkelijk mooi palet aan kleurrijke vogels.

Northern Carmine Bee-eaters

Red-throated Bee-eater


Egyptian Plover

Met gebieden als Tanji bird reserve, Abuko nature reserve en Tendaba, heb je een aantal leuke locaties waar je een groot deel van de vogels wel kunt zien. Nu ze ook de conditie van de wegen aan het verbeteren zijn, word het reizen door dit land een stuk aangenamer. Deed je een paar jaar gelden er nog acht uur over om in Georgetown te komen, nu is het via de Noord-bank een ritje van drie uur. Ook richting Tanji is de weg buiten gewoon goed. Dat was voor ons dan ook de reden om een dagtrip te maken naar Pelican-island.

Caspian Terns

Grey-headed Gull

Hier kun je heerlijk genieten van de vele honderden sterns en meeuwen. Een piepklein eiland op nog geen 15 minuten varen vanaf het vaste land. Het is een plek waar je geweldig goed reuze sterns kunt fotograferen. Schijnbaar gevrijwaard van angst voor mensen kun je deze vogels redelijk makkelijk benaderen. Terwijl ik zo naar de sterns keek merkte ik dat er vlak boven mijn hoofd, sterns uit zee kwamen zetten. Het bleek een constante stroom aan vogels te zijn die aan mij voorbij trokken. Ze waren waarschijnlijk allemaal op weg naar de enige landingsbaan op het eiland, althans zo leek het. Een heel gestructureerd patroon waaraan de vogels zich bleken te houden. Alsof ze door een soort van luchtverkeersleiding binnen geloodst werden. Een prachtig fenomeen dat zich aan mijn ogen voltrok. En dat dan allemaal op ooghoogte.

Caspian Tern


Caspian and Common Tern

Lesser-crested Tern

Het was dan ook een perfecte prooi voor de camera. De ideale hoogte om mooie vliegbeelden te maken. Het was een schouwspel waar ik maar geen genoeg van kon krijgen. Dit zijn van die gelukzalige momentjes die ik niet snel ga vergeten.

Cattle Egret

Wil Leurs

Een Berg Plevieren

Er zijn zo van die soorten die je gewoon heel graag een keertje zou willen zien. Soms is niet eens helemaal duidelijk waarom. Een van die soorten is de Mountain Plover. Zo op het eerste gezicht een niet heel indrukwekkende soort, maar op een of andere manier spreekt de soort me toch erg aan. Het heeft wel iets weg van een kruising tussen een morinel plevier en een Kaspische plevier, maar dan zonder de fraaie kleuren. Misschien speelt het feit dat het best wel een zeldzame vogel is ook wel een rol. De populatie wordt geschat op tussen de 10.000 en 15.000 vogels en de soort wordt door BirdLife International geclassificeerd als Near Threatened. En de toekomst ziet er niet al te rooskleurig uit. De afgelopen 40 jaar is de populatie met bijna 67% geslonken.

Ferenc in Mountain Plover habitat, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Na een aantal mislukte pogingen vorig jaar werd het hoog tijd dat de soort opgerold ging worden. Ferenc deelde deze mening en dus besloten we twee weken geleden af te reizen naar Panoche Valley, een redelijk betrouwbaar Mountain Plover overwinteringsgebied.

Mountain Plover, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Na een mooie rit door de heuvels, alwaar we de eerste 'Central Valley soorten' tegenkwamen (zoals Yellow-billed Magpie en Phainopepla), daalden we af in de prairies van Panoche Valley. Redelijk snel vond Ferenc een groepje Mountain Plovers die vrij onrustig waren en af en toe ogenschijnlijk doelloos rondvlogen om vervolgens weer op dezelfde plek terug te keren. Een tweede groep voegde zich bij de eerste, zodat de groep uitgroeide naar zo'n 60 vogels.

Mountain Plover, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Misschien overmoedig geworden door hun aantal (ze hadden ons behoorlijk outnumbered), kwamen de vogels steeds dichterbij. Hierdoor kreeg ik zelfs de kans om de vogels te fotograferen. Een leuke bonus.

Lark Sparrow, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Met de target soort in de tas was er nog tijd om wat andere soorten op te snorren, waaronder misschien wel een van de fraaiste Amerikaanse gorzen, de Lark Sparrow. De dag werd nog meer opgefleurd door een groepje prachtig gekleurde Mountain Bluebirds.

Mountain Bluebird, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Mountain Bluebird, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Naast de Prairie Falcons, American (Buff-bellied) Pipits, en honderden Horned Larks, behoren de San Joaquin Kit Fox en de Pacific Gopher Snake ook tot de hoogte punten van deze zeer geslaagde dag. Bedankt Rob, voor de hulp hij het op naam brengen van de Gopher Snake.

Pacific Gopher Snake, Panoche Valley, CA USA, Jan. 2011, Martijn Verdoes

Martijn Verdoes

Een goed begin is 't halve werk

Tenminste, dat was het idee. Er is op het moment een influx aan de gang van Evening Grosbeaks in de Bay Area. Iedereen ziet overal Evening Grosbeaks. Inderdaad, iedereen behalve ik.. Een groepje van deze Appelvink achtige beesten bezocht op ongezette tijden een industrieterrein in San Jose. En jawel, de hele middag gezocht, maar geen Grosbeak te bekennen. Als troostprijs poseerde een fraaie Chestnut-backed Chickadee voor de lens.

Chestnut-backed Chickadee, San Jose, California, 9 jan. 2011, Martijn Verdoes

De hele week verscheen het ene bericht na het andere van mensen die Evening Grosbeaks zagen. Bijna een week later had ik weer even tijd en begaf ik mij wederom naar het weinig inspirerende industrieterrein. Na bot te hebben gevangen op 'de oude plek' reed ik wat doelloos rond over de parkeerterreinen van het bedrijvenpark opzoek naar gekleurde proppen in bes dragende boompjes, todat ik staande werd gehouden door een beveiligingsbeambte. Net op het moment dat hij me vriendelijk verzocht het terrein te verlaten hoorde ik een Evening Grosbeak roepen! Ik sprong uit de auto en drukte de goede man mijn kijker in zijn handen, zodat ik de vogel kon fotograferen. Hij blij, ik blij.

Evening Grosbeak, San Jose, California, 15 jan. 2011, Martijn Verdoes

Het bleek een groepje van vier mannetjes te zijn die zich makkelijk lieten benaderen en dus goed lieten fotograferen. Later vloog er zelfs nog een groepje van acht vogels over. Eind goed, al goed zullen we maar zeggen.

Evening Grosbeak, San Jose, California, 15 jan. 2011, Martijn Verdoes

Evening Grosbeak, San Jose, California, 15 jan. 2011, Martijn Verdoes

Aan de overkant van de baai, in een natuurgebiedje in Martinez houdt zich al geruime tijd een Least Bittern op. Dit Woudaap-achtig reigertje is best lastig en het werd dan ook hoog tijd om een kijkje te gaan nemen.

Least Bittern, Martinez, California, 16 jan. 2011, Martijn Verdoes

Jammergenoeg wilde het weer niet echt meewerken en was het vrij mistig. Maar de show die het beestje gaf was er niet minder om. Als een muis kroop dit idioot kleine reigertje door het riet. Eerst nog uiterst geheimzinnig, maar later gewoon open en bloot en veel te dichtbij. Dan maar een stukje naar achter lopen.

Least Bittern, Martinez, California, 16 jan. 2011, Martijn Verdoes

Least Bittern, Martinez, California, 16 jan. 2011, Martijn Verdoes

Martijn Verdoes

Macro 5

Palpopleura portia (vrouwtje)

Nu de winter in ons land in alle hevigheid is losgebarsten is er op macro gebied niet veel meer te beleven. Je kunt dan twee dingen doen, je ruimt je macrolens op voor een langere tijd, of je gaat nog even naar een land waar je heerlijk aan je trekken komt, omdat er nog genoeg van dat kleine grut rond vliegt. Zes uurtjes vliegen en je zit in Gambia en daar kun je heerlijk genieten van vogels, maar vooral ook van vlinders en libellen. Als je eind november naar dit land gaat, zit je net na de regentijd. Het is misschien wel de beste tijd om er libellen te gaan kijken. De plasjes en stroompjes zijn nog niet opgedroogd. Water is een bron van leven en dat is dan ook duidelijk waarneembaar. Overal waar water is, vinden we libellen. Het is een drukte van belang rond en boven de plasjes en stroompjes.

Ceriagrion glabrum


Palpopleura portia (mannetje)

Trithemis annulata

Op een van onze tochtjes door het binnenland vonden we een libel die nog nieuw was voor het land. De Phyllomacromia pseudoafricana was nog niet eerder waargenomen in Gambia.

Phyllomacromia pseudafricana

Niet alleen voor de libellen is het een goede tijd om dit land aan te doen, maar ook voor de vlinders is het fantastisch.

Angola White-lady Swordtail

Op het moment dat we in Gambia waren vloog vooral de Caper Withe zeer uitbundig. Zo uitbundig dat het wit zag van de vlinders, het moeten er vele miljoenen geweest zijn. Op sommige dagen leek het net of het sneeuwde zo veel vlinders in de lucht. Dat het dit jaar extreem was, bleek wel uit de verhalen van mensen die hier al vele jaren wonen. Zij hadden dit schouwspel, dat dagen lang onophoudelijk door ging nog nooit zo extreem gezien.

Caper Withe

Je kon zelfs als het stil was het gefladder van de fragiele vleugeltjes horen. Een heel bijzonder fenomeen.

Gambia the smiling coast

Wil Leurs

Drie Albatrossen dag!

De voorspellingen waren waardeloos. Ik voelde de bui al hangen. Voor de tweede keer in een maand tijd voor Jan met de korte achternaam naar Bodega Bay rijden om half vijf in de morgen. De rit naar het noorden loog er niet om. Regen en zelfs onweer. In de haven aangekomen was de regen gestopt en was er zelfs een gat in de bewolking te ontdekken. Volgens de laatste berichten was er een 'window of opportunity' voordat het volgende front binnen zou trekken.

Short-tailed Shearwater, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Met zes man voeren we uit. We lieten het vaste land en het wolkendek achter ons en stoven de zee op met het kleine en nog veel belangrijker, snelle bootje. Het werd duidelijk dat het een vogelrijke dag zou worden, want al snel kijlden de Noordse Stormvogels om ons heen. De eerste klapper was een groep van vijf Orca's. De dag kon nu al niet meer stuk.

Short-tailed Shearwater, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

De eerste pijlstormvogel was meteen een nieuwe. In de wintermaanden vervangt de Short-tailed Shearwater de bijna identieke Grauwe Pijlstormvogel in de wateren van west Amerika. Naast wat relatief subtiele kenmerken is vooral de jizz erg karakteristiek. Niet lang daarna volgde de eerste Black-footed Albatross en een leuke bonus waren de twee Laysan Albatrossen die deze dag opsierden.

Black-footed Albatross, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Laysan Albatross, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Dit alles bleek een voorbode voor het hoogtepunt van de dag. Een enorme roze snavel sleepte een grote donkere vogel achter zich aan. Short-tailed Albatross! Het was een groot feest op het kleine bootje terwijl deze geweldige soort twee rondjes vloog om ons heen. Dit is niet alleen voor de kust van California een zeldzame verschijning, maar met een geschatte wereldpopulatie van zo'n 2400 vogels ook globaal nog eens een zeldzaamheid.

Short-tailed Albatross, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Short-tailed Albatross, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Short-tailed Albatross, off Bodega Bay, 20 Nov 2010, Martijn Verdoes

Ondertussen was het weer behoorlijk verslechterd. De wind was aangetrokken en de donkere lucht die eerder nog voor een mooie achtergrond zorgde had ons inmiddels ingehaald. De regen en de kou kon ons niet deren en terug in de haven werd deze geslaagde trip gevierd met een warme kop clam chowder en een koud biertje.

Martijn Verdoes

Macro 4

Zwitserse glanserebia

Nu het weer omslaat en de dagen korter worden, begint er meer tijd te komen om al het fotomateriaal van het afgelopen jaar te bewerken. Het is een duik terug in de tijd, erg leuk om zo voor de tweede keer met je beelden bezig te zijn. De zomer komt zo weer helemaal terug. Herinneringen aan een heerlijke tijd. Het genieten van de prachtige vlinders in Aosta was dit jaar op vlindergebied letterlijk en figuurlijk een hoogtepunt.

Alpenhooibeestje

Geelsprietdikkopje

Zwarte apollovlinder

Bosparelmoervlinder

Herdersparelmoervlinder

In de buurt van Aosta ligt het natuurpark Grand-paradiso, een bergmassief dat ruim 4000 meter boven Valle d’Aosta uitsteekt. Dit gebied is in alle opzichten een paradijs, maar het zijn toch wel de grote hoeveelheden vlinders die het zo bijzonder maakt voor mij. Niet alleen de aantallen vlinders, maar ook de grote diversiteit aan soorten, zorgt er voor dat je niet uitgekeken raakt. Niet alleen uitgekeken maar ook niet uit gefotografeerd.

Bleekblauwtje

Witstreepblauwtje

Het is dan ook goed oppassen, voor je het weet heb je zo 100 GB aan plaatjes geschoten. Al die beelden moeten ook weer uitgezocht worden en dat is veel werk. Een beetje selectief te werk gaan in het veld, kan dan ook geen kwaad. Rustig een vlinder benaderen, kijken of de achtergrond mooi is, of het licht goed is en of de compositie juist is en dan pas afdrukken. Hopen dat de vlinder blijft zitten en hopen dat de foto scherp is. Iets wat hoger in de bergen nog wel eens wil mislukken door de harde wind die daar vaak staat. Door de beperkt scherptediepte bij een macrolens staat de minste beweging al garant voor een onscherpe foto.

Heideblauwtje

Alpenbauwtje

Een van de soorten die we dolgraag wilde zien tijdens deze vakantie was het Alpenblauwtje. Een soort die niet zo algemeen is als het Heideblauwtje in deze regio. Het was dan ook erg leuk om een kakelverse vlinder te vinden. Nog mooier was het, na wat mislukte pogingen dat ik het Alpenblauwtje hebben kunnen fotograferen. Dat Aosta rijk is aan vlinders blijkt wel uit het aantal soorten die je er kunt aantreffen. Met meer dan 140 soorten dagvlinders ben je niet zomaar uitgekeken. Om ze allemaal te zien moet je dan ook meerdere bezoeken brengen. Iets waar ik nu al reikhalzend naar uitkijk. Wat mij betreft kan de winter niet snel genoeg voorbij zijn.

Wil Leurs